به گزارش مشرق، «عباس اصلانی» کارشناس امور سیاسی بینالملل و عضو مرکز پژوهشهای علمی و مطالعات استراتژیک خاورمیانه گفت، عربستان تا امروز گفتوگوهای خوبی با ایران داشته و این کشور از زمان اوج تنشهای منطقه در دوره دونالد ترامپ، احساس خطر کرد زیرا آمریکا از این کشور حمایت نکرد.
اصلانی در پاسخ به سوالی درباره گزارش نشریه اسرائیلدیفنس که در آن اشاره شده که عربستان قصد دارد برای مراسم تحلیف رئیس جمهور جدید ایران نمایندهای به تهران بفرستد، بنابراین دریافته که قدرت منطقهای ایران است نه اسرائیل به شبکه المیادین گفت، من فکر میکنم موقعی که زمان دونالد ترامپ منطقه در اوج تنش بود و عربستان در جنگ یمن به بنبست خورده بود و آمریکا پشت عربستان نایستاد، از همانجا ریاض احساس خطر کرده است و در عربستان تصمیم گرفتهاند که تنش را در سیاست خارجی خود کاهش بدهند. این کشور همچنین از گفتوگو با ایران استقبال کرده و فکر میکنم این بار در مذاکرات جدی هستند. رسانهها گزارش کردهاند که آنها تصمیم گرفتهاند نمایندهای به مراسم تحلیف رئیس جمهور جدید ایران بفرستند و چه بسا بعد از این سفارتخانهها در دو کشور بازگشایی شود.
در خصوص سفر امروز وزیر خارجه قطر به تهران و دیگر تماسها میان ایران و کشورهای همسایه مثل عُمان، اصلانی گفت، یکی از انتقاداتی که اصولگرایان از دولت روحانی میکردند این بود که همکاری جدی با کشورهای منطقه و همسایه نداشت. با آمدن دولت جدید (رئیسی)، امیدوارند که روابط و همکاری با کشورهای همسایه تقویت شود. یک بخشی از این موضوع به گفتوگو با عربستان سعودی برمیگردد. در خبرها آمد که احتمالا نمایندهای از عربستان در مراسم تحلیف آقای رئیسی در تهران حاضر شود. الان نیز ما شاهد سفر وزیر خارجه قطر به ایرانیم نشان میدهد که قطر هم به دنبال تقویت حضور خود در روابط منطقه است. قطر کشور فعالی است و میزبان مذاکرات طالبان و آمریکا بوده و برای کاهش تنش میان ایران و آمریکا هم تلاش کرده است. فکر میکنم که دولت رئیسی هم نگاه ویژهای به کشورهای همسایه دارد... در خصوص گفتوگو با همسایگان اگر کشورها درباره موضوعات مشترک فیمابین گفتوگو کنند بیشتر موفق خواهند بود تا موضوعات دیگر مثلا عربستان خیلی اصرار دارد که در اموری مثل یمن گفتوگو کند. خب ایران نمیتواند به جای یمنیها تصمیم بگیرد و اگر عربستان دوست دارد این موضوع حل شود باید جنگ علیه یمن را متوقف کند.
در بخشی دیگر از این گفتوگو در خصوص مذاکرات هستهای و این سخنان رئیس جمهور ایران که گفت، طرح مجلس مانع رفع تحریمها شده است، اصلانی گفت، بخشی از سخنان رئیس جمهور درباره تأثیر تحریمها بر مشکلات داخلی درست است. اگر آمریکا در دوره ترامپ از توافق هستهای خارج نشده بود وضعیت فعلی در داخل ایران کاملا متفاوت بود و حتی چه بسا مسائل خوزستان هم شاید پیش نیامده بود چرا که عدم رفع تحریمها روند توسعه در کشور را به تأخیر انداخته است. خب علاوه بر این دیدگاه، دیدگاه دیگری هم وجود دارد. دیدگاه دیگر میگوید، اگر شما میخواهید از فشارهای آمریکا کم کنید، باید برای طرف مقابل ایجاد هزینه کنید تا حس کنند که با تحریمها، خودشان هم ضرر میکنند. این نگاهی است که در مجلس بود و تا حدودی هم درست بود چرا که این قانون سبب شد تا طرف مقابل فوری پای میز مذاکره حاضر شود. اما دولت آقای روحانی معتقد بود که باید با ملایمت بیشتری با طرف مقابل برخورد کند.
اصلانی در پاسخ به سوال دیگر درباره اینکه آیا آمریکا در مرحله آتی تحریمها را تشدید میکند یا رفع میکند، گفت، خب دولت کنونی ایران اعلام کرد که دور هفتم مذاکرات وین را دولت جدید برگزار خواهد کرد. در خصوص ضرورت رفع تحریم میان اصولگراها و اصلاحطلبان اتفاق نظر هست اما اختلاف نظر درباره چگونگی انجام کار هست. من فکر میکنم که در دولت جدید سیاست خارجی ایران به نقطه اول بازنخواهد گشت و هر چند فکر میکنم سیاست فعلی کم و بیش ادامه یابد اما احتمالا به نسبت گذشته کمی سختگیرانهتر خواهد بود. حتی من فکر میکنم در شروع دولت جدید ما شاهد افزایش نسبی تنش باشیم و احتمالا بعد از فشار دو طرف به یکدیگر شاهد یک گشایش باشیم.